Co to jest choroba Alzheimera?
Choroba Alzheimera to jeden z rodzajów zespołów otępiennych, w przebiegu których dochodzi do upośledzenia funkcji poznawczych takich jak: pamięć, myślenie, liczenie, czytanie czy orientacja wzrokowo – przestrzenna. Zaburzenia funkcji poznawczych dezorganizują życie zawodowe i rodzinne tych pacjentów. W zaawansowanym stadium choroby pacjenci nie są w stanie wykonywać podstawowych codziennych czynności i staja się całkowicie zależni od innych osób. W przebiegu choroby obserwuje się także zaburzenia zachowania.
Jakie są objawy choroby Alzheimera?
95% przypadków choroby Alzheimera to przypadki sporadyczne, nie związane z rodzinnym dziedziczeniem określonej mutacji genowej. Częściej chorują kobiety a ryzyko choroby rośnie z wiekiem. Czynnikami ryzyka wystąpienia tej choroby są: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, przebyty uraz głowy, niewydolność serca, niska aktywność fizyczna, depresja, brak kontaktów społecznych. Pacjenci z wysokim poziomem wykształcenia mają łagodniejszy przebieg choroby. Choroba występuje częściej u chorych z zespołem Downa. Pacjenci z rodzinnie występującym typem choroby chorują wcześniej (zazwyczaj przed 60 rokiem życia) a choroba ma u nich szybszy przebieg. Objawy mają postępujący przebieg. Zaburzenia pamięci dotyczą głównie pamięci świeżej. Oznacza to, że pacjenci dość długo dobrze pamiętają odległe zdarzenia (np. z czasów młodości) a nie pamiętają rzeczy, które robili kilka dni temu. Dość szybko w przebiegu choroby pojawiają się zaburzenia orientacji wzrokowo – przestrzennej (pacjenci mają przykładowo problemy z trafieniem do domu). Pacjenci zapominają, gdzie położyli określone przedmioty. Pytają wiele razy o to samo. Zapominają nazw przedmiotów. Często są depresyjni, mają obniżony nastrój, problemy ze snem, myśli samobójcze. Bywa, że są wesołkowaci, zachowują się nieadekwatnie do sytuacji. Szczególnie w zaawansowanych stadiach choroby pacjenci z chorobą Alzheimera obserwuje się napady agresji, brak kontroli nad emocjami. Pacjenci powtarzają te same czynności np. uporczywe chodzenie po domu. W przebiegu choroby mogą wystąpić także urojenia, omamy, halucynacje wzrokowe i słuchowe. W nasilonych stadiach choroby dołączają się zaburzenia ruchowe, na przykład zwiększenie napięcia mięśniowego, spowolnienie ruchowe, zaburzenia zwieraczowe. W terminalnej fazie choroby pacjenci pozostają w łóżku i są całkowicie zależni od otoczenia. Występują u nich często zapalenia płuc i infekcje dróg moczowych.
Jak zdiagnozować chorobę Alzheimera?
Podstawową rolę w diagnostyce choroby Alzheimera odgrywa badanie neuropsychologiczne. Badanie pozwala na dokładną ocenę funkcji poznawczych, określenie czy otępienie ma charakter korowy czy podkorowy oraz umożliwia ocenę stopnia nasilenia zmian. Istotne jest wykluczenie chorób, których objawy mogą przypominać zespół otępienny. W tym celu wykonuje się badania obrazowe OUN (MRI, TK), badania laboratoryjne (oznaczenie TSH, B12), badanie elektroencefalograficzne (EEG), nakłucie lędźwiowe. Coraz większą rolę w diagnostyce choroby Alzheimera odgrywa badanie PET. Chorobę Alzhemera należy różnicować z łagodnymi zaburzeniami funkcji poznawczych (MCI).
Jak leczyć chorobę Alzheimera?
Nieznane jest przyczynowe leczenie choroby Alzheimera. Obecnie dostępne jest leczenie objawowe, które może być farmakologiczne lub niefarmakologiczne. Leczenie należy wdrożyć jak najszybciej. Do najczęściej stosowanych leków należą: donepezil, rywastygmina, galantamina, memantyna. Ważne w leczeniu są także działania psychologiczne takie jak terapia kognitywna, zajęciowa, aktywizacja społeczna. Jeśli pacjenci mają zaburzenia nastroju i objawy psychiatryczne, konieczne jest włączenie leczenia psychiatrycznego. U pacjentów z zaburzeniami funkcji motorycznych wskazana jest rehabilitacja ruchowa. W trakcie całego procesu leczenia pacjent powinien być pod kontrolą neurologa i psychiatry. Ważna jest edukacja i wsparcie psychiczne rodzin pacjentów. Obecnie trwają badania nad zastosowaniem przeciwciał monoklonalnych w leczeniu tej choroby.
W ośrodku INSULA pacjenci mogą skorzystać z najnowszych metod diagnostyki i leczenia choroby Alzheimera.
Autor
Dr n. med. Żanna Pastuszak
Powyższe informacje należy traktować jedynie jako informacyjno – edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być uznawane za profesjonalną poradę. Strona nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
