Klasterowe bóle głowy – praktyczny poradnik dla pacjenta.
Co to są klasterowe bóle głowy ?
Inna nazwa tego typu bóli głowy to bóle Hortona. Klasterowy ból głowy to silny ból umiejscowiony w okolicy oka i skroni. Pacjenci cierpiący na klasterowe bóle głowy doświadczają dolegliwości bólowych, które są bardzo silne i pojawiają się w regularnych odstępach czasu na przestrzeni tygodni lub miesięcy. Bóle występują głównie w okolicy oka ale mogą promieniować do szczęki lub okolicy potylicznej głowy. Przyczyna choroby jest nieznana. Uważa się jednak, że ból może mieć związek ze wzmożoną aktywnością podwzgórza. Częstość występowania klasterowego bólu głowy w populacji ocenia się na 0,1-0,4%. Choroba występuje dziewięć razy częściej u mężczyzn, niż u kobiet.
Jakie są objawy klasterowych bóli głowy?
Najbardziej charakterystycznym objawem klasterowego bólu głowy jest silny ból w okolicy oczodołu, który może promieniować do szczęki lub potylicy. Objawom towarzyszą zaczerwienienie i łzawienie oka, kata i zatkany nos, pocenie się twarzy. Objawy dodatkowe występują po stronie objętej bólem. Pacjenci często zgłaszają niepokój, uczucie lęku. Atak bólu może trwać od 15 minut do 3h. Bóle mogą występować o stałych porach dnia, mogą także budzić chorego w nocy. Objawom mogą towarzyszyć nudności i wymioty. Choroba zazwyczaj zaczyna się przed 30 rokiem życia.
Jak wygląda diagnostyka choroby klasterowych bóli głowy?
Podstawą rozpoznania choroby jest wykonanie badania podmiotowego i przedmiotowego. Kluczową rolę stanowi obraz kliniczny. Chorobę należy różnicować z innymi typami bóli głowy jak migrena i napięciowe bóle głowy.
Celem wykluczenia innych chorób bywa koniczne wykonanie badań obrazowych OUN takich jak TK lub MRI, badania EEG lub badań laboratoryjnych. Szacuje się, że postawienie diagnozy w niektórych przypadkach może zajmować nawet kilka lat.
Objawy klasterowych bóli głowy mogą być mylone z migreną. Z tego powodu pacjenci często przez długi okres czasu pozostają niezdiagnozowani.
Dolegliwości bólowe są bardzo silne, obniżają jakość życia pacjentów, utrudniają pracę zawodową, mogą prowadzić do depresji.
Jak wygląda leczenie klasterowych bóli głowy?
Podczas ataku bólu stosuje się leki przeciwbólowe oraz stosuje się także leki z grupy tryptanów w formie sprayu do nosa lub zastrzyku. W celu przerwania epizodu bólu stosuje się inhalacje z tlenem. Przypisany przez lekarza tlen przechowuje się w butlach w domu i można go użyć w razie potrzeby.
W zapobieganiu napadom klasterowych bólów głowy zastosowanie znalazły, takie leki jak: blokery kanału wapniowego (werapamil), glikokortykosteroidy oraz węglan litu. Należy pamiętać, że wymienione leki mają skutki uboczne. Przykładowo Werapamil może wywołać różne objawy uboczne, w tym arytmię lub znaczne zwolnienie akcji serca. Terapię profilaktyczną należy zaczynać jak najwcześniej na początku klasteru – obecnie za lek pierwszego rzutu uważa się werapamil.
U pacjentów opornych na leki stosuje się stymulację tylnej części podwzgórza.
Objawy mogą ustąpić nawet na kilka lat, ale zwykle dochodzi do nawrotu. Wyżej opisana napadowa postać klasterowego bólu głowy po kilku latach trwania choroby może przejść w postać przewlekłą, w której nie obserwuje się już okresów bezbólowych.
Ze względu na nieznaną przyczynę i mechanizm powstawania klasterowego bólu głowy nie jest możliwa profilaktyka lub zlecenie badań mających na celu określenie prawdopodobieństwa wystąpienia klasterowego bólu głowy u danej osoby. Jedynym czynnikiem mającym wpływ na ryzyko zwiększenia nawrotu klasterowego bólu głowy jest spożywanie alkoholu.
W leczeniu bóli głowy istotny jest styl życia, mianowicie zdrowa dieta, odpowiednia ilość snu oraz aktywność fizyczna.
Autor
Dr n. med. Żanna Pastuszak
Powyższe informacje należy traktować jedynie jako informacyjno – edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być uznawane za profesjonalną poradę. Strona nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
