Co to jest zespół cieśni nadgarstka?
Zespół cieśni nadgarstka to choroba w której dochodzi do mechanicznego ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka. Jest najczęstsza neuropatia uciskowa kończyny górnej. Choroba dotyka od 3-6% społeczeństwa. Występuje najczęściej po 50 roku życia. Kobiety chorują częściej niż mężczyźni. Najczęściej dotyczy ręki dominującej.
Jakie są główne objawy choroby?
Pacjenci z zespołem cieśni nadgarstka zgłaszają głównie bóle, uczucie drętwienia, mrowienia kciuka, palca wskazującego i serdecznego. Objawy nasilają się nocą a zmniejszają się po opuszczeniu dłoni do dołu. Dolegliwości bólowe często wybudzają pacjentów ze snu. W miarę postępu choroby dochodzi do zaniki mięśni kłębu kciuka. Pacjent ma problem z wykonywaniem precyzyjnych ruchów, zgłasza wypadanie przedmiotów z dłoni. Pojawia się niedoczulica i wrażenie sztywności trzech pierwszych palców. Objawy mogą obejmować nie tylko dłoń ale także przedramię, ramię a nawet bark.
Co jest przyczyną zespołu cieśni nadgarstka?
Najczęściej nie udaje się ustalić przyczyny choroby. Wiadomo, że częściej występuje ona u ludzi pracujących dłońmi np. fryzjerów, u których dochodzi do przeciążenia tkanek miękkich w tej okolicy. Choroba częściej występuje w okresie ciąży, u pacjentów leczonych z powodu chorób reumatologicznych, cukrzycy, niedoczynności tarczycy oraz u pacjentów onkologicznych. Do choroby predysponują także urazy okolicy nadgarstka szczególnie przebiegające ze złamaniami kości.
Jak rozpoznać zespół cieśni nadgarstka?
Chorobę można łatwo rozpoznać wykonując testy takie jak test Tinnela lub Phalena.
Objaw Phalena jest obecny jeśli występują parestezje w okolicy kciuka, palca wskazującego i serdecznego po zgięciu dłoniowym nadgarstka, które trzeba utrzymać przez ok. 2 minuty.
Objaw Tinela jest dodatni jeśli po opukiwaniu okolicy nadgarstka występują parastezje pierwszych trzech palców.
Jaka jest rola badania ENG w diagnostyce zespołu cieśni nadgarstka ?
Badanie elektroneurograficzne (ENG) jest badaniem neurofizjologicznym, które pozwala ocenić wartości parametrów przewodzenia w nerwach obwodowych (zarówno włókien czuciowych jak i ruchowych nerwu). Pozwala to na zdiagnozowanie chorób takich jak: zespół cieśni nadgarstka, zespół rowka nerwu łokciowego, zespół kanału stępu, uszkodzenia splotu ramiennego i lędźwiowo – krzyżowego, polineuropatii, uszkodzeń nerwów czaszkowych, radikulopatii, zespołu górnego otworu klatki piersiowej. W trakcie badania wykonuje się stymulację nerwów obwodowych prądem elektrycznym o niewielkim natężeniu oraz rejestruje się uzyskaną odpowiedz za pomocą elektrod powierzchniowych. Po odtłuszczeniu roztworem alkoholowym skóry pacjenta na badane miejsca zostają przymocowane elektrody. Elektroda stymulująca przykładana jest nad nerwem, który będzie stymulowany a elektroda odbiorcza umieszczana jest nad mięśniem unerwianym przez ten nerw. Ocenia się następujące parametry przewodzenia w danym nerwie: amplitudę odpowiedzi, szybkość przewodzenia, latencję dystalną i latencję fali F. Przeciwskazaniem do badania ENG jest przebyty zabieg wszczepienia rozrusznika serca. Przed wykonaniem badania nie zaleca się stosowanie na skórę maści i kremów, w okolicy gdzie będzie wykonywane badanie. Nie ma ograniczenia co do spożywania posiłków. Zazwyczaj pacjenci dobrze znoszą badanie ale stymulacja nerwów obwodowych może wywołać uczucie bólu, drętwienia czy dyskomfortu w okolicy poddanej badaniu.
Jak wygląda leczenie zespołu cieśni nadgarstka?
Chorobę w zaawansowanym stopniu nasilenia leczy się przede wszystkim chirurgicznie. Leczenie chirurgiczne przynosi dobre efekty o 70-90% pacjentów. Przy mniejszym stopniu nasilenia choroby można podjąć próbę leczenia zachowawczego. Do tego typu metod należą iniekcje z glikokortykosteroidów, ortezy na staw nadgarstkowy, fizjoterapia. Jeśli to możliwe, to należy wyeliminować przyczynę choroby.
Autor
Dr n. med. Żanna Pastuszak
Powyższe informacje należy traktować jedynie jako informacyjno – edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być uznawane za profesjonalną poradę. Strona nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
